Cảm ứng là gì? Cảm ứng ở thực vật và động vật ra sao? Đặc điểm, vai trò và ý nghĩa của cảm ứng ở động – thực vật là những vấn đề đang thu hút sự quan tâm của nhiều người. Hãy cùng trungcapykhoa tìm hiểu chi tiết về chủ đề này trong bài viết dưới đây!
Cảm ứng là gì?
Cảm ứng là khả năng của sinh vật tiếp nhận kích thích từ môi trường và phản ứng lại để đảm bảo sự tồn tại và phát triển. Đây là một khái niệm cơ bản trong sinh học mà chúng ta cần hiểu để thấu hiểu hơn về sự sống.
Hình ảnh minh họa: Cảm ứng là gì trong sinh học?
Cảm ứng ở thực vật
Cảm ứng của thực vật là gì?
Cảm ứng ở thực vật là những phản ứng của thực vật đối với kích thích từ môi trường, thông qua vận động của các cơ quan. Tuy phản ứng và vận động trong cảm ứng ở thực vật chậm rãi và khó nhận thấy, nhưng chúng là những quy trình quan trọng trong sự phát triển của cây.
Hình thức phản ứng trong cảm ứng ở thực vật gồm cảm ứng hướng động và cảm ứng ứng động. Hai hình thức này giúp cây thích ứng với môi trường xung quanh và thể hiện các phản ứng vận động định hướng.
Ví dụ cảm ứng ở cây xấu hổ: lá sẽ chụm lại khi có lực tác động vào.
Hướng động trong cảm ứng ở thực vật
Hướng động là vận động của các cơ quan vận động sinh trưởng của thực vật đối với kích thích từ một hướng xác định. Cơ chế hướng động xảy ra khi tốc độ sinh trưởng ở hai phía của cơ quan không đều.
Thông thường, hướng động trong cảm ứng ở thực vật được phân thành hai loại: hướng động dương và hướng động âm. Hướng động dương là vận động sinh trưởng tới nguồn kích thích, trong khi hướng động âm là vận động của cây để tránh xa nguồn kích thích.
Quan sát hiện tượng hướng động trong cảm ứng ở thực vật.
Những hình thức hướng động ở thực vật
Hướng động trong cảm ứng ở thực vật có nhiều hình thức khác nhau, gồm:
-
Hướng sáng: Lá cây cung cấp ánh sáng cho cây để thực hiện quá trình quang hợp. Nhờ đó, cây có thể đáp ứng tốt hơn với tác động của ánh sáng. Rễ hướng sáng âm và thân, cành hướng sáng dương.
-
Hướng trọng lực: Cây sử dụng hướng trọng lực để điều chỉnh sự phát triển của rễ và thân cây. Rễ hướng trọng lực dương và thân cành hướng trọng lực âm.
-
Hướng hóa: Cây sử dụng hướng hóa để đáp ứng với tác động của các hợp chất hóa học trong môi trường. Rễ cây sẽ tránh xa những nơi có hóa chất độc hại và hướng về nguồn dinh dưỡng phù hợp để tăng khả năng sinh trưởng và phát triển.
-
Hướng nước: Cây sử dụng hướng nước để đáp ứng với tác động của nguồn nước. Điều này giúp cây tìm kiếm và hấp thụ nước hiệu quả.
-
Hướng tiếp xúc: Cây sử dụng hướng tiếp xúc để đáp ứng với tác động của các vật tiếp xúc với các bộ phận của cây.
Vai trò của hướng động ở thực vật
Hướng động đóng vai trò quan trọng trong việc giúp cây thích ứng với các biến đổi của môi trường để tồn tại và phát triển. Hơn nữa, hướng động còn giúp cây tránh xa các tác nhân không thuận lợi và tập trung phát triển tại những môi trường thuận lợi.
Cảm ứng ở thực vật giúp cây sinh trưởng và phát triển trong môi trường tự nhiên.
Ứng động trong cảm ứng ở thực vật
Ứng động là phản ứng của cây trước các tác nhân kích thích từ nhiều phía khác nhau của môi trường. Ứng động có thể bao gồm ứng động sinh trưởng và ứng động không sinh trưởng.
Ứng động sinh trưởng là vận động của các tế bào ở hai phía đối diện của cây, nhờ sự khác biệt về tốc độ sinh trưởng. Trong khi đó, ứng động không sinh trưởng không liên quan đến sự lớn lên hay phân chia tế bào, và bao gồm ứng động sức trương, ứng hóa ứng động và ứng động tiếp xúc.
Ứng dụng cảm ứng của thực vật là nghiên cứu và khai thác những đặc điểm mạnh của cây thông qua cảm ứng. Nó giúp chúng ta hiểu rõ hơn về loại hướng động và ứng động cây thuộc loại nào, từ đó điều chỉnh môi trường, đất trồng và ánh sáng phù hợp để tăng năng suất cây trồng.
Cảm ứng ở động vật
Cảm ứng ở động vật là gì?
Cảm ứng ở động vật là khả năng của chúng tiếp nhận kích thích từ môi trường và phản ứng lại để đảm bảo sự tồn tại và phát triển. Điều này là cơ bản cho sự sống và sinh tồn của các loài động vật.
Tìm hiểu cảm ứng ở động vật.
Cảm ứng ở các nhóm động vật
Nhóm động vật chưa có tổ chức hệ thần kinh
Đối với nhóm động vật chưa có tổ chức hệ thần kinh, cảm ứng thường là sự co toàn bộ cơ thể hoặc sự co rút của chất nguyên sinh để hướng tới kích thích (hướng động dương) hoặc tránh xa kích thích (hướng động âm) theo kiểu hướng động.
Nhóm động vật đã có tổ chức hệ thần kinh
Cảm ứng ở động vật đã có tổ chức hệ thần kinh bao gồm phản ứng của cây thụ ứng với kích thích từ môi trường thông qua hệ thần kinh. Đây chỉ xảy ra ở nhóm động vật có hệ thần kinh.
Phản ứng này thường được thực hiện bằng cung phản xạ và cung phản xạ. Các bộ phận tiếp nhận kích thích, bộ phận phân tích và tổng hợp thông tin và bộ phận thực hiện phản ứng đóng vai trò quan trọng trong quá trình cảm ứng của động vật.
Phản xạ có thể chia thành phản xạ có điều kiện và phản xạ không điều kiện. Phản xạ có điều kiện là những phản xạ đã được học trong quá trình sống, trong khi phản xạ không điều kiện là những phản xạ bẩm sinh không cần học.
Hệ thần kinh dạng lưới và hệ thần kinh dạng chuỗi hạch là hai loại hệ thần kinh mà động vật có. Hệ thần kinh dạng lưới có các tế bào thần kinh rải rác trong cơ thể và liên kết với nhau bằng các sợi thần kinh, tạo thành mạng lưới thần kinh. Trong khi đó, hệ thần kinh dạng chuỗi hạch gồm các hạch thần kinh nằm dọc theo chiều dài cơ thể.
Kết luận
Trên đây là những thông tin cơ bản về cảm ứng ở động – thực vật. Hi vọng rằng bài viết này đã giúp các bạn hiểu rõ hơn về khái niệm, vai trò và ý nghĩa của cảm ứng trong tự nhiên.
Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm nhiều thông tin bổ ích, hãy truy cập Văn Phòng Tuyển Sinh Y Dược Hà Nội. Chúng tôi luôn cập nhật những kiến thức mới nhất để chia sẻ với bạn đọc!
Cảm ơn bạn đã đồng hành cùng chúng tôi!
