Văn nghị luận xã hội là một dạng bài văn quan trọng từ trình độ học sinh cơ sở đến trung học phổ thông, đặc biệt là trong lớp 12. Tuy nhiên, nhiều học sinh vẫn chưa nắm rõ cách viết nghị luận này. Tại đây, chúng ta sẽ cùng khám phá dàn ý đoạn văn nghị luận xã hội để nắm bắt được kiến thức cần thiết và biết cách vận dụng một cách hiệu quả để viết những đoạn văn nghị luận hay.
I. Dàn ý nghị luận xã hội: Những bước cơ bản trong việc viết đoạn văn nghị luận
A. Phần mở đoạn: Giới thiệu vấn đề xã hội hoặc tư tưởng đạo lý cần bàn luận
B. Phần thân đoạn
- Bước 1: Giải thích các từ khái niệm quan trọng trong đề bài
- Bước 2: Nêu luận điểm chính về vấn đề xã hội hoặc tư tưởng đạo lý
- Bước 3: Mở rộng vấn đề xã hội hoặc tư tưởng đạo lý với những góc nhìn sâu hơn hoặc đưa ra những giả thiết ngược lại
C. Phần kết đoạn
- Khẳng định lại luận điểm chính và rút ra bài học cho bản thân, gia đình và xã hội
II. Dàn ý đoạn văn nghị luận xã hội: Một cách viết chung cho các đoạn văn nghị luận
1. Phần mở đoạn
- Nêu vấn đề và đánh giá khái quát vấn đề
2. Phần thân đoạn
- Triển khai vấn đề và giải thích cách hiểu cá nhân về đề tài nghị luận
- Bàn luận về vấn đề dựa trên quan điểm cá nhân và đặt ra câu hỏi để tạo luận cứ rõ ràng
- Sử dụng dẫn chứng phù hợp để chứng minh ý kiến và rút ra bài học cho bản thân
3. Phần kết đoạn
- Tổng kết vấn đề và khẳng định tính thời sự của hiện tượng
- Rút ra bài học và gửi thông điệp đến độc giả
III. Dàn ý đoạn văn nghị luận: Áp dụng cho hiện tượng đời sống xã hội
1. Phần mở đoạn
- Giới thiệu vấn đề và luận điểm
2. Phần thân đoạn
- Nêu thực trạng của vấn đề
- Giải thích nguyên nhân và hậu quả của vấn đề
- Đưa ra giải pháp và liên hệ với bản thân và cộng đồng
3. Phần kết đoạn
- Khẳng định tính đúng đắn và quan trọng của vấn đề
IV. Dàn ý đoạn nghị luận: Vấn đề tư tưởng đạo lý
1. Phần mở đoạn
- Giới thiệu luận điểm
2. Phần thân đoạn
- Nêu khái niệm và giải thích vấn đề
- Bàn luận giải quyết vấn đề dựa trên tư tưởng đạo lý
- Bày tỏ quan điểm cá nhân và rút ra bài học kinh nghiệm
3. Phần kết đoạn
- Khẳng định vấn đề và gửi lời nhắn đến mọi người
V. Một số dàn ý nghị luận xã hội
Ví dụ 1: Dàn ý về vai trò của trải nghiệm đối với tuổi trẻ
- Phần mở đoạn: Nêu vấn đề cần nghị luận: vai trò của trải nghiệm đối với tuổi trẻ.
- Phần thân đoạn: Giải thích ý nghĩa của trải nghiệm và bàn luận về vai trò của trải nghiệm đối với con người.
- Bàn mở rộng: Khuyên con người, đặc biệt là người trẻ nên trải nghiệm để khám phá cuộc sống và phấn đấu trưởng thành.
- Phần kết đoạn: Rút bài học và khẳng định vấn đề cần bàn luận.
Ví dụ 2: Dàn ý về lòng tự trọng
- Phần mở đoạn: Nêu vấn đề: lòng tự trọng.
- Phần thân đoạn: Giải thích lòng tự trọng là gì và tại sao cần có lòng tự trọng. Bàn luận về biểu hiện của những người có lòng tự trọng.
- Bàn mở rộng: Đánh giá khái quát về lòng tự trọng và những người mất lòng tự trọng.
- Phần kết đoạn: Rút bài học và khẳng định vấn đề cần bàn luận.
Ví dụ 3: Dàn ý về giá trị của sách
- Phần mở đoạn: Giới thiệu về sách và vai trò của sách.
- Phần thân đoạn: Giải thích và bàn luận về vai trò của sách trong cung cấp kiến thức, hoàn thiện bản thân và mang đến cảm xúc cho con người.
- Phần kết đoạn: Liên hệ và kết luận về vai trò của sách.
Ví dụ 4: Dàn ý về lòng yêu nước
- Phần mở đoạn: Giới thiệu về lòng yêu nước.
- Phần thân đoạn: Giải thích lòng yêu nước và bàn luận về biểu hiện của lòng yêu nước.
- Liên hệ bản thân: Nêu các hành động cần thiết và trách nhiệm của mỗi người.
- Phần kết đoạn: Khái quát lại vấn đề và tầm quan trọng của lòng yêu nước.
Ví dụ 5: Dàn ý về hiện tượng nghiện Facebook
- Phần mở đoạn: Trình bày vấn đề cần nghị luận: hiện tượng nghiện Facebook của giới trẻ hiện nay.
- Phần thân đoạn: Giải thích về Facebook, bàn luận về lượng người truy cập và nguyên nhân gây nghiện Facebook.
- Phần kết đoạn: Khuyên rằng nên tham gia các hoạt động bên ngoài thay vì chỉ sống trong thế giới mạng xã hội.
Cùng nhau khám phá, thực hiện các bước nghị luận này để viết ra những đoạn văn nghị luận xã hội sâu sắc và thực tế hơn nhé!
