Với mục tiêu giúp học sinh dễ dàng tổ chức kiến thức, nội dung các tác phẩm trong chương trình Ngữ văn 12, chúng tôi đã biên soạn bài viết “Sơ đồ Tư Duy Rừng Xà Nu” dễ nhớ, ngắn gọn với đầy đủ các thông tin như tổng quan về tác phẩm, tác giả, cấu trúc, phân tích, và ví dụ minh họa. Hy vọng rằng thông qua “Sơ đồ Tư Duy Rừng Xà Nu” này, học sinh sẽ nắm vững nội dung cơ bản của tác phẩm Rừng Xà Nu.
Biểu đồ tư duy Rừng Xà Nu dễ nhớ, gọn gàng
A. Biểu đồ tư duy Rừng Xà Nu
B. Khám phá tác phẩm Rừng Xà Nu
I. TÁC GIẢ:
Nguyễn Trung Thành, tác giả còn được biết đến với bút danh Nguyên Ngọc, tên thật là Nguyễn Văn Báu, sinh năm 1932.
- Quê hương: huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam.
- Năm 1950, ông nhập ngũ, sau đó làm phóng viên cho báo Quân đội nhân dân Liên khu V. Năm 1962, ông tự nguyện trở về chiến trường miền Nam, hoạt động tại Quảng Nam và Tây Nguyên.
- Sau chiến thắng của cuộc kháng chiến chống Mỹ giải phóng dân tộc, ông tiếp tục đóng góp cho phong trào văn nghệ của quê hương. Ông từng là Ủy viên Ban Chấp hành hội nhà văn Việt Nam, Tổng biên tập của báo Văn nghệ.
- Các tác phẩm chủ yếu: “Đất nước đứng lên” (đoạt giải Nhất – Giải thưởng Hội văn nghệ Việt Nam 1954-1955), “Rẻo cao” (1961),…
- Đặc điểm sáng tạo: những tác phẩm của ông phản ánh rõ nét bức tranh cuộc sống tại miền Trung và Tây Nguyên, đặc trưng bởi tinh thần sử thi.
II. CÁC TÁC PHẨM:
1. Hoàn cảnh xuất hiện:
Truyện ngắn Rừng Xà Nu được sáng tác vào năm 1965 (lần đầu tiên được công bố trên tạp chí Văn nghệ Quân giải phóng Trung Trung Bộ số 2/1965, sau đó được in trong tập Trên quê hương những anh hùng Điện Ngọc), là tác phẩm nổi tiếng nhất của Nguyên Ngọc trong những năm tháng kháng chiến chống đế quốc Mĩ.
2. Thể loại: Truyện ngắn.
3. Chủ đề:
Thông qua câu chuyện về những anh hùng trong một ngôi làng vùng sâu vùng xa, nằm ven rừng xà nu rộng lớn, xanh mát bất tận, tác giả đã nêu lên một vấn đề cốt yếu của dân tộc và thời đại: Để bảo vệ sự sống của đất nước và nhân dân trường tồn mãi mãi, không có con đường nào khác ngoài việc cùng nhau đứng lên, cầm vũ khí chống lại kẻ thù tàn bạo.
4. Bố cục:
- Phần 1: Hình ảnh rừng xà nu từ đầu đến “những đồi xà nu nối tiếp tới chân trời”
- Phần 2: Câu chuyện của Tnú sau ba năm làm nhiệm vụ quân sự trở về thăm quê hương, từ “giội lên khắp người như ngày trước”
- Phần 3: Câu chuyện về cuộc sống đầy bi kịch của Tnú và cuộc chiến của dân làng Xô Man được ông Mết kể lại
5. Tóm tắt:
Sau ba năm trong lực lượng, Tnú trở về thăm làng. Heng gặp anh ở con suối lớn và dẫn anh về. Trên đường về, anh gặp ông Mết và nhận thức rằng câu chuyện của Tnú đã trở thành câu chuyện của dân làng Xô Man. Tnú đã trải qua nhiều khó khăn và bi kịch, nhưng không bao giờ chịu khuất phục. Anh là một biểu tượng của sự kiên cường và lòng dũng cảm của dân làng Xô Man.
6. Ý nghĩa nội dung:
Cuộc sống của những người dân trong làng Xô Man ở vùng sâu vùng xa đã trở thành một bức tranh đầy bi kịch và đẹp đẽ. Tác giả đã nhấn mạnh tinh thần đoàn kết và quả cảm của dân làng, cùng với sự kiên trì và lòng yêu nước không biên giới. Câu chuyện này đã truyền tải một thông điệp cao cả về tình yêu quê hương và sự đấu tranh cho tự do và công bằng.
7. Ý nghĩa nghệ thuật:
Tác giả đã tạo ra một bức tranh sử thi hùng vĩ về cuộc sống và cuộc chiến của dân làng Xô Man. Tác phẩm đã khắc họa rõ nét vẻ đẹp và sức mạnh của cộng đồng nhân dân, cũng như lòng dũng cảm và kiên cường của những người anh hùng Tây Nguyên.
