Trên hành trình xây dựng đất nước Đại Việt, một trong những quyết định quan trọng của nhà vua Lí Công Uẩn là việc dời đô từ vùng núi Hoa Lư đến vùng đồng bằng Thăng Long. Đây không chỉ là một bước đi thần kỳ, mà còn là sự khẳng định quyền lực và sự tự cường của dân tộc trong cuộc chiến chống lại thế lực phương Bắc.
Sự lựa chọn đột phá: Thiên đô chiếu
Lí Công Uẩn, với sự tài ba và lối sống văn minh, đã soạn bài “Thiên đô chiếu” để thuyết phục dư luận và nhân dân về quyết định dời đô. Bài viết được chia thành ba phần.
Phần 1: “Xưa nhà Thương… không dời đổi”: Lịch sử và thực tiễn
Trong phần này, Lí Công Uẩn trình bày về lịch sử của việc dời đô trong các triều đại Trung Quốc. Ông khẳng định rằng dời đô không phải là điều mới mẻ, mà đã từng làm từng có người thực hiện. Ông cũng nhấn mạnh rằng sự dời đô phụ thuộc vào mệnh trời và ý dân. Các triều đại Trung Quốc trước đó đã dời đô để khẳng định sự phát triển và trường tồn của đất nước. Như vậy, Lí Công Uẩn có cơ sở để đưa ra ý kiến dời đô của mình.
Phần 2: “Huống gì thành Đại La… đế vương muôn đời”: Lí do chọn thành Đại La
Lí Công Uẩn giải thích rằng kinh đô cũ ở vùng Hoa Lư không còn thích hợp do sự khinh thường mệnh trời của hai nhà Đinh, Lê. Điều này đã khiến cho triều đại không bền vững, vận mệnh ngắn ngủi và gây nhiều khó khăn cho dân chúng.
Ngoài ra, vùng núi Hoa Lư cũng không đủ mạnh để chống lại sự xâm lược của thế lực phương Bắc. Do đó, Lí Công Uẩn đã chọn thành Đại La làm kinh đô mới, với vị trí thuận lợi và địa thế phong thủy tốt. Thành Đại La rộng rãi, bằng phẳng, cao ráo và thoáng đãng, góp phần đảm bảo an toàn cho dân cư và phát triển của đất nước.
Phần 3: Quyết định dời đổi
Ở phần cuối, Lí Công Uẩn đưa ra các lập luận về lí lẽ và tình cảm để thuyết phục dư luận. Ông trích dẫn sử sách và đưa ra những lý thuyết thuyết phục về địa thế thuận lợi của thành Đại La. Tuy nhiên, ông không đưa ra mệnh lệnh, mà thay vào đó, tạo một câu hỏi đối thoại với dân chúng. Điều này không chỉ thể hiện tinh thần dân chủ mà còn tăng thêm sự thuyết phục của bài viết.
Sự chấm dứt nạn phong kiến, sức mạnh của dân tộc Đại Việt
Việc dời đô từ vùng núi Hoa Lư ra vùng đồng bằng Thăng Long không chỉ đồng nghĩa với việc chấm dứt sự phong kiến cát cứ, mà còn tượng trưng cho sự phát triển và sức mạnh của dân tộc Đại Việt. Qua việc định đô ở Thăng Long, nhà Lí đã thể hiện nguyện vọng của nhân dân thu giang sơn về một mối, mong muốn xây dựng một đất nước độc lập và tự cường.
Với việc soạn bài “Thiên đô chiếu”, Lí Công Uẩn đã truyền tải thông điệp của mình một cách sâu sắc và uy tín. Đưa ra lập luận thuyết phục và căn cứ vào sử sách, ông đã khẳng định sự chủ động và quyết đoán của mình trong việc dời đô. Hành động này không chỉ thể hiện quyền lực của nhà vua mà còn khẳng định vị thế và lòng tin của dân tộc Đại Việt.
