API – cụm từ ngày càng trở nên phổ biến trong thế giới công nghệ hiện đại. Với sự phân tán ngày càng tăng của kiến trúc ứng dụng, API nói chung và Web API nói riêng đã trở thành một phần quan trọng không thể thiếu. Vậy thì, API là gì? Nguồn gốc và ưu điểm của nó là gì?
API – Giao diện lập trình ứng dụng
API (Application Programming Interface) – tiếng Việt gọi là giao diện lập trình ứng dụng, đơn giản là các phương thức, giao thức kết nối với các thư viện và ứng dụng khác. API cung cấp khả năng truy xuất đến một tập các hàm phổ biến và từ đó trao đổi dữ liệu giữa các ứng dụng. ▶️Xem hình ảnh
API được ứng dụng rộng rãi ở nhiều lĩnh vực, bao gồm thiết bị phần cứng, thư viện phần mềm, hệ thống cơ sở dữ liệu và hệ thống trên web. API có thể đại diện cho những cấu trúc dữ liệu, biến, lớp đối tượng, hàm hoặc cuộc gọi từ xa. Sử dụng API, các nhà phát triển dễ dàng tạo ra các ứng dụng tương tác trực tiếp với hệ điều hành hay các thư viện.
Web API – Ứng dụng đa dạng trong thực tế
Web API cung cấp cách thức cho phép các hệ thống website kết nối, truy xuất dữ liệu và cập nhật cơ sở dữ liệu. Ví dụ, bạn có thể thiết kế chức năng đăng nhập thông qua Google, Facebook, Twitter, Github. Điều này cho thấy bạn đã sử dụng API của họ. Một ứng dụng di động cũng có thể truy xuất dữ liệu thông qua API.
Hệ điều hành Windows hay Linux cũng cung cấp rất nhiều API, cho phép lập trình viên tạo ra các phần mềm giao tiếp trực tiếp với hệ điều hành. Ngoài ra, có API của các thư viện phần mềm hay framework mô tả và quy định các hành động mà các thư viện cung cấp. Điều này giúp chương trình như dùng ngôn ngữ này có thể sử dụng thư viện được viết bằng ngôn ngữ khác.
Web API – Khả năng vượt trội
Web API cung cấp nhiều lợi ích đáng chú ý và hỗ trợ đầy đủ các thành phần RESTful như routing, controller, action result, filter, model binder, IoC container, dependency injection và unit test. Dưới đây là những điểm nổi bật của Web API:
-
Tự động hóa sản phẩm: Với Web API, chúng ta có thể tự động hóa quản lý công việc, nâng cao năng suất và hiệu quả công việc.
-
Khả năng tích hợp linh hoạt: API cho phép lấy nội dung từ các ứng dụng hoặc website khác một cách dễ dàng, tạo trải nghiệm người dùng tốt hơn.
-
Cập nhật thông tin thời gian thực: API giúp cập nhật và truyền tải dữ liệu theo thời gian thực, mang lại thông tin chính xác và dịch vụ linh hoạt.
-
Sử dụng dễ dàng: Web API hỗ trợ đầy đủ các thành phần MVC, giúp xây dựng dịch vụ HTTP đơn giản và nhanh chóng.
Web API – Hoạt động thế nào?
Quá trình hoạt động của Web API gồm các bước sau:
-
Xây dựng URL API: Bạn sẽ xây dựng URL API để bên thứ ba có thể gửi yêu cầu dữ liệu đến máy chủ thông qua giao thức HTTP hoặc HTTPS.
-
Xác thực và tìm nguồn cung cấp dữ liệu: Tại máy chủ cung cấp nội dung, các ứng dụng nguồn sẽ kiểm tra xác thực (nếu có) và tìm nguồn tài nguyên phù hợp để trả về kết quả.
-
Trả về kết quả: Máy chủ sẽ trả về kết quả dạng JSON hoặc XML thông qua giao thức HTTP/HTTPS.
-
Parse dữ liệu: Tại máy khách (ứng dụng web hoặc di động), dữ liệu JSON/XML sẽ được phân tích để lấy dữ liệu. Sau đó, dữ liệu này có thể được lưu xuống cơ sở dữ liệu hoặc hiển thị trực tiếp.
Web API còn có thể được xem như việc tái sử dụng tài nguyên đã được xây dựng trước đó hoặc sử dụng API từ các nhà cung cấp như Microsoft hoặc Google. Đây là một xu hướng phổ biến, ví dụ như Google Maps API hoặc Facebook API.
Ưu và nhược điểm của Web API
Mỗi ứng dụng đều có những ưu và nhược điểm riêng. Web API cũng không ngoại lệ. Dưới đây là những điểm chính:
- Ưu điểm:
- Web API được sử dụng rộng rãi trên desktop, mobile và website.
- Linh hoạt trong việc trả về dữ liệu: hỗ trợ nhiều định dạng như JSON, XML.
- Dễ dàng xây dựng HTTP service với các thành phần như URI, request/response headers, caching, versioning và content formats.
- Mã nguồn mở, hỗ trợ RESTful đầy đủ cho các client hỗ trợ XML, JSON.
- Hỗ trợ đầy đủ các thành phần MVC như routing, controller, action result, filter, model binder, IoC container, dependency injection và unit test.
- Đảm bảo giao tiếp hai chiều trong các giao dịch, độ tin cậy cao.
- Nhược điểm:
- Web API chưa hoàn toàn đạt tiêu chuẩn RESTful, mới chỉ hỗ trợ mặc định GET và POST.
- Yêu cầu kiến thức chuyên sâu và kinh nghiệm backend tốt để sử dụng hiệu quả.
- Tiêu tốn thời gian và chi phí phát triển, nâng cấp và vận hành.
- Vấn đề bảo mật có thể xảy ra nếu không giới hạn điều kiện kỹ.
Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về API, hãy đọc các bài viết phía dưới để cập nhật kiến thức:
- RESTful API là gì? Cách thiết kế RESTful API.
- Tâm tình chuyện thiết kế API.
- Tại sao API của Facebook lại bắt đầu bằng một for loop?
Với những ưu điểm và tiềm năng vượt trội, Web API đang trở thành công cụ quan trọng trong xây dựng các ứng dụng hiện đại. Hãy khám phá và tận dụng sự hỗ trợ mạnh mẽ của Web API!
