Nhiều giai đoạn trong chính trị và lịch sử của thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng đã chứng kiến những sự phát triển đáng kinh ngạc. Mỗi quốc gia đã trải qua những chế độ chính trị khác nhau. Hôm nay, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về chế độ quân chủ lập hiến và quân chủ chuyên chế – hai hình thức quản trị quốc gia đặc biệt.
Chế độ quân chủ là gì?
Chế độ quân chủ, còn được gọi là chế độ quân chủ chế, là một hình thức chính quyền trong đó người đứng đầu nhà nước là nhà vua hoặc nữ hoàng. Trong thời quân chủ, quyền lực và chi phối hoạt động trong xã hội tập trung vào tay nhà vua hoặc nữ hoàng, thường thông qua phong phú các hình thức phân phong và chiếm hữu đất đai. Đây là hình thức phổ biến trong các nhà nước chủ nô và phong kiến, bao gồm cả nhà nước tư sản. Truyền thống quân chủ thường kế thừa theo nguyên tắc “con vua thì lại làm vua”, và vua thường được coi là con trời – thiên tử không chịu trách nhiệm pháp lý. Văn Phòng Tuyển Sinh Y Dược Hà Nội
Chế độ quân chủ lập hiến
Chế độ quân chủ lập hiến là một hình thức chính quyền trong đó quyền lực không tập trung vào nhà vua hay nữ hoàng. Thay vào đó, những quyết định và chi phối hoạt động trong xã hội được đưa ra thông qua nghị viện và các lãnh đạo do người dân bầu chọn. Vua hay nữ hoàng chỉ đóng vai trò tượng trưng và lãnh đạo tinh thần. Mô hình này phổ biến trên thế giới hiện nay với các quốc gia áp dụng chế độ quân chủ lập hiến hoặc quân chủ đại nghị. Trong mô hình này, hoạt động lập pháp do nghị viện đảm nhận, hoạt động hành pháp do thủ tướng đứng đầu, và hoạt động tư pháp do hệ thống tòa án quản lý.
Chế độ quân chủ chuyên chế
Chế độ quân chủ chuyên chế là hình thức chính trị trong đó quyền lực tập trung vào tay nhà vua hay nữ hoàng mà không bị luật pháp ràng buộc. Trong mô hình này, công cụ quan trọng để duy trì quyền lực bao gồm bộ máy quan liêu, tòa án, nhà tù, quân đội và cảnh sát. Các chế độ quân chủ chuyên chế thường đàn áp các lực lượng đối lập và hạn chế tự do dân chủ. Chế độ này từng tồn tại rộng rãi ở châu Âu trong thời kỳ trung đại và tại các nước phong kiến phương Đông.
Chế độ quân chủ lập hiến và quân chủ chuyên chế trong lịch sử
Trong lịch sử, chế độ quân chủ chuyên chế phát triển mạnh tại các nước phong kiến phương Đông và từng được áp dụng ở châu Âu vào thế kỷ XIX. Nước Pháp dưới triều đại vua Louis XIV là một ví dụ điển hình cho chế độ quân chủ chuyên chế. Trong khi đó, chế độ quân chủ lập hiến xuất hiện trong một số quốc gia phong kiến phương Tây từ thế kỷ 15 đến 18. Chế độ quân chủ lập hiến như nước Phổ và nước Áo sẽ có quốc hội đóng vai trò quan trọng trong việc lập pháp và quyết định quyền lực trong xã hội.
Trên đây là một số thông tin về chế độ quân chủ lập hiến và chế độ quân chủ chuyên chế. Hy vọng rằng bạn đã hiểu rõ hơn về hai hình thức quản trị quốc gia đặc biệt này.
