Biến dị tổ hợp đóng vai trò quan trọng trong quá trình lựa chọn giống nòi. Đây là quá trình giữ lại các kiểu gen tốt và loại bỏ những kiểu gen xấu. Kết quả là nguồn biến dị tổ hợp ngày càng đa dạng. Đồng thời, biến dị tổ hợp cũng được coi như một nguồn nguyên liệu biến dị di truyền thứ cấp, cung cấp nguyên vật liệu cho sự tiến hóa. Vậy, chúng ta hãy cùng tìm hiểu xem biến dị tổ hợp là gì?
Khái niệm biến dị tổ hợp
Biến dị tổ hợp là hình thức tổ hợp lại những tính trạng của bố mẹ trong quá trình sinh sản. Trong quá trình phát sinh giao tử, các nhân tố di truyền được phân li độc lập. Từ sự tổ hợp tự do này, biến dị tổ hợp được tạo ra trong quá trình thụ tinh.
- Về nguồn gốc: Biến dị tổ hợp được xuất hiện nhờ quá trình giao phối.
- Về cơ chế: Biến dị tổ hợp được phát sinh do cơ chế phân li độc lập, hoán vị gen và tổ hợp tự do trong quá trình tạo giao tử. Sự kết hợp ngẫu nhiên giữa giao tử đực và cái trong quá trình thụ tinh cũng góp phần tạo nên biến dị tổ hợp.
- Về tính chất: Biến dị tổ hợp có thể dự đoán được quy mô và tần số xuất hiện nếu biết trước kiểu di truyền từ bố mẹ. Tuy nhiên, thông thường biến dị tổ hợp không mang giá trị đặc sắc như đột biến. Nó thường xuất hiện ở mức độ nhỏ và đa dạng. Điều này tạo ra nguồn biến dị thường xuyên và vô tận cho chọn lọc tự nhiên.
Ví dụ về biến dị tổ hợp là khi ở F2, bên cạnh các kiểu hình giống P như hạt vàng, trơn và hạt xanh, nhăn, còn xuất hiện các kiểu hình khác P là hạt vàng, nhăn và hạt xanh, trơn. Các kiểu hình khác P này được gọi là các biến dị tổ hợp.
Biến dị tổ hợp xuất hiện trong hình thức sinh sản nào?
Biến dị tổ hợp xuất hiện trong các hình thức sinh sản hữu tính (giao phối). Đây là hình thức sinh sản khác biệt hoàn toàn so với sinh sản vô tính. Trong sinh sản hữu tính, sự phân li, độc lập và tổ hợp gen trong quá trình phát sinh giao tử là căn nguyên tạo ra biến dị tổ hợp.
Vai trò của biến dị tổ hợp
Biến dị tổ hợp đóng vai trò quan trọng trong quá trình lựa chọn giống. Người ta luôn giữ lại những kiểu gen tốt và loại bỏ những kiểu gen xấu để đáp ứng nhu cầu đa dạng. Điều này giúp nguồn biến dị tổ hợp phong phú và đa dạng.
Biến dị tổ hợp là một nguồn nguyên liệu biến dị di truyền thứ cấp, cung cấp cho sự tiến hoá. Các biến dị này có thể tạo ra nhiều loài mới từ một vài loài ban đầu. Trong phương pháp chọn giống dựa trên cơ chế biến dị tổ hợp, đã đề xuất những phương pháp lai giống nhằm tạo giống có giá trị nhanh chóng.
Biến dị tổ hợp là một dạng biến dị thường xuyên và phong phú trong tự nhiên. Nó có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong quá trình tiến hoá. Trong chọn giống, con người luôn duy trì những kiểu gen tốt và loại bỏ những kiểu gen xấu. Điều này giúp đáp ứng những nhu cầu phức tạp và đa dạng trong cuộc sống. Biến dị tổ hợp là nguồn biến dị quan trọng trong chọn giống.
Trong khi đó, trong sinh sản vô tính thì hầu như không có biến dị tổ hợp. Nguyên nhân là do đặc điểm của hình thức sinh sản vô tính không có thụ tinh. Sinh sản này chỉ có sự giảm phân hình thành giao tử và hình thành qua tế bào mẹ nhờ quá trình nguyên phân.
Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về biến dị tổ hợp và những vai trò của nó trong quá trình tiến hoá và chọn giống, hãy truy cập Văn Phòng Tuyển Sinh Y Dược Hà Nội ngay!
Câu hỏi: Biến dị tổ hợp là gì?
A. Sự tổ hợp lại các tính trạng của bố mẹ làm xuất hiện các kiểu hình mới.
B. Sự xuất hiện các tổ hợp mới của các tính trạng ở bố mẹ trong quá trình lai giống.
C. Là loại biến dị di truyền phát sinh ở thế hệ lai do sự tổ hợp lại các nhân tố di truyền của P.
D. Cả A, B và C.
Đáp án đúng: C
Biến dị tổ hợp là loại biến dị di truyền phát sinh ở thế hệ lai do sự tổ hợp lại các nhân tố di truyền của P.
Lý giải việc chọn đáp án đúng C là do biến dị tổ hợp là hình thức tổ hợp lại những tính trạng của bố mẹ trong quá trình sinh sản. Sự phân li độc lập của các nhân tố di truyền trong quá trình phát sinh giao tử và sự tổ hợp tự do của chúng trong quá trình thụ tinh là cơ chế tạo nên biến dị tổ hợp.
