Bạn có bao giờ tò mò về cách mà các thiết bị công nghệ như điện thoại và máy tính có thể dễ dàng cài đặt và sử dụng các chương trình và ứng dụng phức tạp không? Đáp án cho câu hỏi đó chính là hệ điều hành, một phần mềm quan trọng giúp quản lý và tương tác với cả phần cứng và phần mềm trên máy tính. Hãy cùng tôi, người Việt Nam và chủ sở hữu trang web trungcapykhoa.edu.vn, khám phá về hệ điều hành máy tính và những thông tin thú vị xoay quanh nó.
Hệ điều hành là gì?
Hệ điều hành, hay còn được biết đến với tên gọi tiếng Anh “Operating System” (viết tắt là OS), là một phần mềm được cài đặt trên máy tính và các thiết bị di động. Nó giúp điều khiển và quản lý các thành phần phần cứng như CPU, RAM, ổ cứng và cung cấp một số tài nguyên phần mềm khác. Hệ điều hành chơi vai trò trung gian trong việc giao tiếp giữa người dùng và các thiết bị.
Thành phần của hệ điều hành
Sau khi đã hiểu về khái niệm hệ điều hành, chúng ta hãy cùng tìm hiểu về các thành phần quan trọng của nó. Hệ điều hành bao gồm nhiều thành phần và tính năng khác nhau. Tuy nhiên, có ba thành phần dễ nhận biết nhất, đó là:
-
Kernel: Cung cấp các điều khiển cơ bản cho tất cả các thiết bị phần cứng trên máy tính. Kernel có vai trò quan trọng như đọc và ghi dữ liệu vào bộ nhớ, xử lý các lệnh thực thi, xác định và xử lý dữ liệu từ các thiết bị như màn hình, bàn phím, chuột và mạng.
-
User Interface (Giao diện người dùng): Cho phép người dùng tương tác với hệ điều hành thông qua các biểu tượng đồ họa và một giao diện máy tính.
-
Application Programming Interfaces (Giao diện lập trình ứng dụng): Cho phép các nhà phát triển ứng dụng viết mã modul.
Chức năng của hệ điều hành
Hệ điều hành có nhiều chức năng quan trọng như quản lý thông tin phần cứng, bao gồm quản lý CPU, quản lý bộ nhớ, quản lý mạng, quản lý thiết bị và quản lý hệ thống tập tin. Nó cung cấp cho người dùng các giao diện phù hợp để sử dụng phần mềm trên máy tính. Hệ điều hành cũng tối ưu hóa quá trình hoạt động của máy tính, bao gồm cả các công đoạn thao tác và nhập liệu.
Một điểm quan trọng là hệ điều hành giữ vai trò như điểm trung gian kết nối giữa phần cứng và người dùng, giúp chúng ta truy cập nhanh chóng và vận hành tốt các tài nguyên khác nhau. Nó cũng xử lý các xung đột xảy ra giữa các chương trình hệ thống và những chương trình khác mà người dùng sử dụng.
Tại sao nên dùng hệ điều hành?
Hệ điều hành đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển phần mềm máy tính, hỗ trợ giao diện người dùng và cung cấp mã để xử lý lưu trữ đĩa hoặc giao diện mạng. Nếu chỉ sử dụng phần cứng cơ bản, máy tính sẽ không đáp ứng được yêu cầu của các ứng dụng phức tạp. Do đó, nhà cung cấp hệ điều hành đã tạo ra các công cụ để giảm tải hiển thị văn bản trên màn hình hệ thống và gửi gói tin mạng, từ đó xây dựng một cầu nối giữa các ứng dụng và phần cứng.
Phần mềm hệ thống cho phép các ứng dụng tương tác với phần cứng sử dụng các tài nguyên và dịch vụ mà không cần đáp ứng yêu cầu nâng cao. Quá trình này giúp tiết kiệm thời gian và số lượng mã hóa cần thiết để xây dựng hoặc sửa lỗi ứng dụng, đồng thời cho phép quản lý và định dạng cấu hình thiết bị phần cứng thông qua một giao diện cụ thể.
Hệ điều hành sau khi cài đặt cần phải có một trình điều khiển để thực hiện các thao tác cài đặt các dịch vụ phù hợp với các thiết bị phần cứng của máy tính. Trình điều khiển có khả năng chuyển các cuộc gọi từ ứng dụng đến thiết bị lưu trữ thành các lệnh cụ thể.
Qua thời gian, hệ điều hành đã được phát triển và mở rộng để xác định, cấu hình và quản lý nhiều phần khác nhau, bao gồm phần cứng, bộ nhớ, bộ xử lý, lưu trữ, chipset, kết nối mạng, cổng giao tiếp và giao diện con như PCie.
Các hệ điều hành máy tính phổ biến nhất
Hệ điều hành Windows
Đầu tiên, hãy nhắc đến hệ điều hành Windows, đây là hệ điều hành được sử dụng phổ biến nhất trên thị trường hiện tại. Windows được phát triển bởi Microsoft từ năm 1980 và đã trải qua nhiều phiên bản cải tiến. Hiện nay, người dùng đang sử dụng phổ biến nhất là Windows 10, và một số đã chuyển sang Windows 11. Windows là hệ điều hành được sử dụng rộng rãi nhất.
-
Ưu điểm: Dễ sử dụng, phổ biến, ổn định và có nhiều tính năng phục vụ cả giải trí và làm việc.
-
Nhược điểm: Người dùng phải mua bản quyền để sử dụng.
Hệ điều hành MacOS
Hệ điều hành MacOS, còn được gọi là hệ điều hành OS X, là hệ điều hành được Apple sản xuất và có sẵn trên tất cả các thiết bị của Apple.
-
Ưu điểm: Miễn phí cài đặt trên các thiết bị của Apple và có giao diện đẹp mắt.
-
Nhược điểm: Do người dùng MacOS không phổ biến, nên số lượng phần mềm chạy trên hệ điều hành này cực kỳ hạn chế.
Hệ điều hành Linux
Linux là một hệ điều hành hoàn toàn miễn phí, thuộc dạng hệ điều hành mã nguồn mở, cho phép người dùng tùy chỉnh theo ý muốn.
-
Ưu điểm: Miễn phí, có thể thay đổi và phân phối.
-
Nhược điểm: Giao diện cổ điển, tính bảo mật thấp và ít người sử dụng.
Các hệ điều hành thiết bị di động
Hệ điều hành Android
Android là hệ điều hành được phát triển bởi Android Inc. và sau đó được Google mua lại. Được coi là hệ điều hành di động phổ biến nhất, chiếm 87,7% thị phần vào năm 2017.
-
Ưu điểm: Tùy biến cao, số lượng ứng dụng đa dạng. Người dùng có thể thiết lập lại mật khẩu nếu quên.
-
Nhược điểm: Bảo mật không cao bằng iOS.
Hệ điều hành iOS
iOS là hệ điều hành của thiết bị di động của Apple. Được ra mắt vào năm 2007, iOS được biết đến với tính năng và độ ổn định cao.
-
Ưu điểm: Bảo mật cao, hiệu năng ổn định, tối ưu hóa tốt và không yêu cầu cấu hình máy cao.
-
Nhược điểm: Chỉ sử dụng được trên thiết bị di động của Apple. Kho ứng dụng của iOS ít hơn so với Android.
Hy vọng rằng thông tin chia sẻ trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về hệ điều hành máy tính và các hệ điều hành phổ biến nhất được sử dụng hiện nay. Từ đó, bạn có thể lựa chọn một hệ điều hành phù hợp với nhu cầu sử dụng. Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về hệ điều hành và các khóa tuyển sinh ngành y dược, hãy truy cập Văn Phòng Tuyển Sinh Y Dược Hà Nội.
