Quản trị là gì? Một số định nghĩa về quản trị
Quản trị không còn xa lạ với doanh nghiệp nữa. Tất cả các công ty, tổ chức và quốc gia đều cần quản trị để đạt được thành công. Quản trị là yếu tố quan trọng tạo nên sự thành công của một tổ chức. Vậy quản trị là gì và quản trị khác với quản lý ở điểm nào? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết này nhé.
1. Quản trị là gì? Một số định nghĩa về quản trị
Quản trị có nhiều định nghĩa khác nhau và chưa được thống nhất. Thường nghe nói về quản trị nhân sự, quản trị kinh doanh, quản trị khách sạn… Mỗi tác giả đều có định nghĩa riêng về quản trị. Dưới đây là một số định nghĩa phổ biến về quản trị:
- “Quản trị là thiết lập và duy trì một môi trường làm việc hiệu quả và có kết quả.” – Harold Koontz và Cyril O’Donnell.
- “Quản trị là quá trình sử dụng nguồn lực và tác động lên hoạt động của con người để đạt được mục tiêu của tổ chức.” – Robert Albanese.
- “Quản trị là hoạch định, tổ chức, lãnh đạo và kiểm soát hoạt động của tổ chức.” – James Stoner và Stephen Robbins.
Sau khi tham khảo các định nghĩa trên, ta có thể tóm gọn như sau:
- Quản trị là tiến trình thực hiện các hoạt động để đảm bảo sự hoàn thành công việc thông qua nỗ lực của người khác.
- Quản trị là phối hợp hiệu quả các hoạt động của người trong tổ chức.
- Quản trị là tiến trình nhằm đạt được mục tiêu của tổ chức bằng cách phối hợp nguồn lực.
- Quản trị là hoạt động hoạch định, tổ chức, lãnh đạo và kiểm soát.
2. Bản chất của quản trị
Bản chất của quản trị là tạo ra giá trị thặng dư. Chức năng chính của quản trị là đưa ra quyết định. Quản trị giúp tìm ra phương thức hiệu quả nhất để thực hiện công việc với chi phí thấp nhất. Mặc dù có nhiều khái niệm khác nhau về quản trị, nhưng bản chất của quản trị chỉ có một.
Quản trị cần ba yếu tố cơ bản sau:
- Chủ thể quản trị: Đây là những người tạo ra tác động quản trị và những người bị quản trị tác động. Tác động này có thể diễn ra một hoặc nhiều lần liên tục.
- Mục tiêu: Mục tiêu là căn cứ để chủ thể quản trị tạo ra tác động. Chủ thể quản trị có thể là một hoặc nhiều người, và đối tượng quản trị có thể là một tổ chức, tập thể hoặc thiết bị.
- Nguồn lực: Nguồn lực giúp chủ thể quản trị khai thác trong quá trình quản trị.
3. Chức năng của quản trị
Khi tìm hiểu về quản trị, ta sẽ biết đến 4 chức năng cơ bản của quản trị:
- Hoạch định: Bao gồm việc xác định mục tiêu, phương hướng, lập chương trình hành động, đề ra biện pháp kiểm soát và cải tiến tổ chức. Chức năng hoạch định giúp phối hợp hoạt động giữa các nhân viên và làm cho tổ chức hoạt động hiệu quả.
-
Tổ chức: Bao gồm việc xác lập sơ đồ tổ chức, mô tả nhiệm vụ của các bộ phận và xây dựng tiêu chuẩn công việc. Công việc này yêu cầu sự phân bổ và sắp xếp nguồn nhân lực một cách hợp lý. Ngoài nhân lực, quản trị còn sắp xếp máy móc, kinh phí cho tổ chức.
-
Lãnh đạo: Bao gồm tác động của các nhà quản trị lên cấp dưới của mình. Lãnh đạo bao gồm việc động viên, lãnh đạo và thiết lập quan hệ giữa nhân viên và người quản trị, cũng như giữ quan hệ với các tổ chức khác. Nhà quản trị giao việc cho nhân viên để đạt được mục đích chung và giúp nhân viên làm việc hiệu quả.
-
Kiểm soát: Bao gồm việc đảm bảo tổ chức vận hành đúng theo mục tiêu và phương hướng đã đề ra. Kiểm soát bao gồm xác định tiêu chuẩn kiểm tra, lên lịch trình kiểm tra, sử dụng công cụ để kiểm tra và đánh giá tình hình để đưa ra các biện pháp sửa chữa.
Ngoài các chức năng trên, quản trị còn có chức năng tư duy, vì các kế hoạch và chính sách được quyết định dựa theo tư duy này.
4. Phân biệt quản trị và quản lý
Quản trị và quản lý là hai thuật ngữ dễ gây nhầm lẫn hiện nay. Quản trị và quản lý đều nói về công việc của người lãnh đạo khi vận hành một tổ chức.
Ở nhiều nơi, hai thuật ngữ này được tráo đổi và dùng với ý nghĩa giống nhau. Tuy nhiên, có sự khác nhau về ý nghĩa và chức năng:
-
Sự khác nhau giữa nhà quản lý và nhà quản trị:
- Nhà quản lý cần có khả năng tổ chức, kiên định, linh hoạt và làm việc hiệu quả. Nhà quản trị lại cần có tầm nhìn, khả năng động viên và truyền cảm hứng cho nhân viên.
- Quản trị đặt ra các chiến lược, trong khi quản lý quan tâm đến chiến thuật và phương án.
- Quản trị là việc đưa ra quyết định đúng, còn quản lý là việc đảm bảo việc làm đúng.
-
Về đối tượng:
- Quản lý là quản lý công việc.
- Quản trị là quản trị con người.
-
Về bản chất:
- Chức năng của quản trị là đưa ra quyết định.
- Chức năng của quản lý là thi hành.
-
Về quá trình:
- Quản lý quyết định ai và như thế nào.
- Quản trị quyết định cái gì và khi nào.
-
Về cấp bậc:
- Quản trị là cấp cao nhất.
- Quản lý là cấp trung.
-
Về chức năng:
- Quản lý có chức năng thi hành và kiểm soát.
- Quản trị có chức năng tư duy và lập kế hoạch.
-
Về mức độ ảnh hưởng:
- Quyết định quản lý bị ảnh hưởng bởi quyết định và quan điểm của nhà quản lý.
- Quyết định quản trị bị ảnh hưởng bởi cộng đồng, chính phủ và quy chế.
-
Về tổ chức:
- Quản trị thường thấy ở các cơ quan chính phủ, quân sự, tôn giáo, giáo dục và doanh nghiệp.
- Quản lý thường thấy ở các doanh nghiệp.
-
Về vấn đề xử lý:
- Quản trị thường xử lý các khía cạnh kinh doanh, chẳng hạn như tài chính. Quản trị giúp tổ chức đạt được mục tiêu chung và tạo ra hệ thống hiệu quả để quản trị con người và nguồn lực. Quản trị phải kết hợp lãnh đạo và tầm nhìn.
- Quản lý là một phần của chính quyền và xử lý các vấn đề về hoạt động và vận hành của tổ chức.
Dù là quản trị hay quản lý, cả hai đều cần tuân thủ các nguyên tắc, quy định, phương pháp, luật lệ và các quy chế nhất định. Cả hai đều có vai trò quan trọng trong sự phát triển của tổ chức và cần được định vị đúng để tiến hành công việc một cách hiệu quả.
“Đố ai đếm đủ vì sao. Ai đo quản trị được bao nhiêu tình?”
Thành công không chỉ đo bằng chức vị và tiền bạc. Tâm hồn và tình yêu mà nhà quản trị đặt vào công việc là không thể so sánh được. Quản trị là nghệ thuật đạt được mục tiêu thông qua người khác. Với sự phát triển của mọi tổ chức và xã hội, quản trị đóng vai trò vô cùng quan trọng. Việc tìm hiểu quản trị là gì và phân biệt quản trị với các thuật ngữ khác giúp tổ chức hiểu rõ vai trò và chức năng của quản trị, từ đó tổ chức có thể sắp xếp công việc một cách hiệu quả và tối ưu nhất!
(Theo JobsGO – Nền tảng tìm việc làm, tuyển dụng, tạo CV xin việc)
