Bạn đã từng nghe về STEAM nhưng không hiểu rõ về “STEAM là gì?” Với sự phát triển công nghệ ngày càng mạnh mẽ, nhu cầu về giáo dục, sinh hoạt và giải trí của con người cũng gia tăng. Trong số đó, giáo dục luôn là một ưu tiên hàng đầu. Vì vậy, giáo dục STEAM đã được đưa ra và phát triển tại Việt Nam. Tuy nhiên, nhiều người vẫn chưa hiểu rõ về STEAM và những lợi ích mà nó mang lại trong giáo dục.
I. STEAM là gì?
Giáo dục STEAM là một khái niệm giảng dạy liên ngành kết hợp giữa nghệ thuật và các môn học STEM (Science, Technology, Engineering, Mathematics – Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật, Toán học). Nó nhấn mạnh việc học dựa trên thực hành thay vì kiến thức lý thuyết truyền thống. STEAM xuất phát từ Trường Thiết Kế Rhode Island (Mỹ) và đã được áp dụng và lan rộng ra khắp Hoa Kỳ. Đây là một phương pháp giáo dục mới, trong đó Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật, Nghệ thuật và Toán học được sử dụng để giảng dạy và hướng dẫn cho học sinh. STEAM mang đến một sự chuyển đổi từ giáo dục truyền thống, dựa vào tiêu chuẩn điểm số để đánh giá, nhằm giúp học sinh hiểu được sự liên quan giữa các khối kiến thức và áp dụng chúng vào thực tế.
Ông Richard Sherwood, Chủ tịch AEG, cho biết: “Chương trình giáo dục STEAM thành công ở khả năng truyền cảm hứng cho học sinh. Các em không nhận ra mình đang tiếp thu một lượng kiến thức lớn nhờ sự say mê cuốn theo từng hoạt động của cả lớp, trở thành kỹ sư công nghệ, nhà nghiên cứu”. Truyền cảm hứng luôn là yếu tố quan trọng để trẻ em tìm thấy đam mê và phát huy tiềm năng bản thân. Nội dung kiến thức trong giáo dục STEAM không khác nhiều so với giáo dục thông thường, nhưng nó khuyến khích học sinh tìm ra giải pháp thực tế cho từng vấn đề mà chúng gặp phải. Các em tham gia nhiều vào các hoạt động thảo luận, tìm giải pháp cho vấn đề sự suy giảm nguồn nước, vấn đề y tế theo những cách gần gũi để rèn luyện tư duy sáng tạo và luôn biết liên hệ đến thực tế.
STEAM đã được áp dụng tại rất nhiều trường học trên thế giới và hiện nay cũng đã có mặt tại Việt Nam. Tuy nhiên, nhiều người vẫn chưa hiểu rõ STEAM là gì và sự khác biệt giữa giáo dục STEAM và giáo dục STEM là như thế nào?
II. Hiểu sao cho đúng giữa giáo dục STEM và giáo dục STEAM
Trước khi so sánh giữa giáo dục STEM và giáo dục STEAM, chúng ta cần tìm hiểu rõ hơn về giáo dục STEM. Sự khác biệt chính giữa STEM và STEAM là giáo dục STEM tập trung vào giải quyết các vấn đề bằng tư duy phân tích và giải quyết vấn đề, trong khi giáo dục STEAM kết hợp tư duy sáng tạo và nghệ thuật vào giảng dạy, cùng với các tình huống thực tế. Giáo dục STEAM là sự kết hợp của nghệ thuật và các môn học STEM trong các chương trình giảng dạy hiện đại.
Nghệ thuật giúp khám phá và tạo ra những cách khéo léo để giải quyết vấn đề. Nó tích hợp nguyên tắc và cách trình bày thông tin. Bằng cách thêm yếu tố nghệ thuật vào tư duy dựa trên STEM, các nhà giáo dục tin rằng học sinh có thể sử dụng cả hai bán cầu não – phân tích và sáng tạo – để phát triển ý tưởng tốt nhất cho tương lai.
1. Chữ “A” là một phần không thể thiếu trong giáo dục STEM
Chữ “A” trong STEAM đại diện cho nghệ thuật tự do, nghệ thuật ngôn ngữ, nghiên cứu xã hội, nghệ thuật thể chất, mỹ thuật và âm nhạc. Giáo dục STEAM áp dụng tư duy sáng tạo vào các dự án STEM, kích thích trí tưởng tượng và sáng tạo của trẻ thông qua nghệ thuật. Nó cũng khám phá nơi nghệ thuật tự nhiên phù hợp với các môn học STEM. Các môn học nghệ thuật góp phần vào việc phát triển các kỹ năng cần thiết như giao tiếp, giải quyết vấn đề và suy nghĩ phê phán. Nó cũng tăng cường tính linh hoạt, khả năng thích ứng, năng suất, trách nhiệm và đổi mới của học sinh. Tất cả những kỹ năng này là cần thiết cho một sự nghiệp thành công trong bất kỳ lĩnh vực học tập nào. Thay vì giáo dục STEM truyền thống, giáo dục STEAM là một bước cải cách, đưa giáo dục tiến bộ và phát triển hơn.
Khi áp dụng các chương trình giáo dục STEAM vào việc giảng dạy cho học sinh, các nhà nghiên cứu kỹ thuật cũng đã đưa ra các giải pháp hỗ trợ giáo dục STEAM bằng những sản phẩm công nghệ hàng đầu.
III. Làm thế nào để đưa giáo dục STEAM vào lớp học
STEAM đã được tích hợp vào cuộc sống hàng ngày và tạo nền tảng cho nhiều công việc vững chắc và ngành nghề trên toàn thế giới. Dự đoán của Bộ Thương mại Hoa Kỳ, nghề STEAM sẽ tăng 10% từ nay đến năm 2020. Hơn nữa, học STEAM giúp trau dồi khả năng giải quyết vấn đề và thúc đẩy tư duy sáng tạo. Với tất cả những lợi ích này, chúng tôi tin rằng bạn sẽ muốn đưa con của mình tiếp cận với giáo dục STEM một cách sớm nhất. Dưới đây là một số điều bạn có thể làm để dạy giáo dục STEAM tốt hơn trong lớp học với các công cụ giảng dạy hiệu quả, chẳng hạn như robot mã hóa lập trình.
1.1 Không bao giờ là quá sớm để trẻ bắt đầu giáo dục STEAM
Có thể bạn lo ngại rằng thời điểm hiện tại còn quá sớm để cho trẻ bắt đầu học về STEAM. Tuy nhiên, nghiên cứu mới nhất đã chỉ ra rằng trẻ em sẵn sàng tham gia vào việc học STEAM từ rất sớm trong cuộc sống. Các nhà nghiên cứu và nhà giáo dục tin rằng giáo dục STEM và STEAM đều có thể phát triển đối với trẻ từ khi còn nhỏ và nên bắt đầu từ thời thơ ấu để tận dụng tối đa lợi thế của trẻ. Do đó, không bao giờ là quá sớm (cũng không quá muộn) để học các môn học STEAM. Hãy cho con của bạn tham gia ngay với những trung tâm hay các lớp học STEAM hàng đầu trên toàn quốc.
1.2 Tạo ra một cộng đồng học tập phong phú
Hình dung một cộng đồng trẻ em nhận được sự hỗ trợ tích cực từ những người xung quanh, tác động tích cực vào việc học STEAM của trẻ. Trẻ em có nhiều khả năng phát triển và sự quan tâm đến các môn học STEAM từ sớm sẽ giúp trẻ đạt được rất nhiều lợi ích cho tương lai. Cộng đồng này có thể là một lớp học, trường học hoặc nhà của bạn. Bất kể nơi đó là đâu, việc xây dựng một cộng đồng như vậy giúp tăng cường giáo dục STEAM rất nhiều.
Một cộng đồng giáo dục STEM không chỉ mang lại hiệu quả học tập mà còn mang đến niềm vui, sự lạc quan và thích thú đối với trẻ. Khi trẻ được thảo luận và bàn bạc để tìm ra giải pháp cho các vấn đề, tạo ra một cộng đồng lành mạnh hỗ trợ lẫn nhau trong việc học.
1.3 Sử dụng các công cụ giảng dạy sáng tạo và hiệu quả
Ngày nay, người ta đang sử dụng robot mã hóa lập trình như một phương pháp hỗ trợ giảng dạy STEAM trong lớp học, và đã thấy rất nhiều lợi ích mà nó mang lại. Đầu tiên, robot mã hóa lập trình cung cấp trải nghiệm thực hành. Trẻ em có thể học mã hóa và lập trình trong quá trình chơi với những robot này. Quan trọng hơn, trải nghiệm từ thế giới thực mà trẻ em nhận được sẽ khơi dậy sự sáng tạo và tò mò của trẻ. Trẻ em có thể nhìn thấy kết quả của công việc họ và cải thiện nó. Bằng cách làm như vậy, trẻ có thể phát triển sự theo hướng tích cực và toàn diện nhất. Các robot mã hóa lập trình là một phần không thể thiếu trong các bài giảng giáo dục STEAM.
IV. Những giải pháp hỗ trợ giáo dục STEAM hiệu quả
Để hỗ trợ giáo dục STEAM một cách hiệu quả, Makeblock đã phát triển các sản phẩm robot và phần mềm hỗ trợ trực tiếp cho chương trình giảng dạy STEAM trên lớp học. Các chương trình này giúp trẻ em phát triển khả năng tư duy cao và học cùng với các sản phẩm robot sẽ kích thích sự thích thú của trẻ và khơi dậy khả năng học tập của trẻ. Các giải pháp từ Makeblock bao gồm cả phần cứng và phần mềm.
1.1 Makeblock mang đến cho bạn 5 bộ phận phần cứng
- Nền tảng DIY bao gồm hơn 500 bộ phận mô-đun cơ khí.
- Robot Makeblock mBot v1.1 và một loạt các bộ dụng cụ cho robot cơ khí.
- Airblock, robot lập trình và mô-đun lập trình.
- Makeblock Neuron, nền tảng khối lập trình điện tử.
- Codey Rocky, robot thông minh cho người mới bắt đầu lập trình và học trí tuệ nhân tạo.
Từ các bộ phận đơn lẻ đến bộ phần cứng và các gói phần mềm bổ sung, các sản phẩm phần cứng của Makeblock có thiết kế công nghiệp được trao giải thưởng và thân thiện với người sử dụng.
1.2 Phần mềm gồm 4 chương trình trực quan
- mBlock: một phần mềm lập trình trên nền tảng khối và dựa trên văn bản Scratch.
- Makeblock App: để điều khiển robot dễ dàng.
- Ứng dụng mBlock: ứng dụng học tập được cải tiến, dễ dàng lập trình cho người mới bắt đầu.
- Makeblock Neuron App: giúp tạo ra các phát minh điện tử dễ dàng thông qua ngôn ngữ lập trình dựa trên luồng.
Phần mềm của Makeblock đã có hơn 6 triệu người dùng và vẫn đang tiếp tục phát triển.
Những phát minh từ Makeblock sẽ giúp trẻ em tiếp cận giáo dục STEAM một cách đơn giản thông qua những chú robot là bạn đồng hành. Với mục tiêu phát triển toàn diện theo hướng khoa học, giúp trẻ tự tin bước vào thế giới công nghệ 4.0.
