Trách nhiệm là gì? Đó là câu hỏi mà chúng ta thường đặt ra khi muốn hiểu rõ về khái niệm này. Trong cuộc sống, trách nhiệm luôn đóng vai trò quan trọng và có ý nghĩa to lớn. Vì vậy, hãy cùng tìm hiểu về trách nhiệm, những biểu hiện của người có trách nhiệm và cách trở thành người sống có trách nhiệm nhé!
1. Trách nhiệm là gì?
Trách nhiệm là việc mà mỗi người phải làm và phải có ý thức với những việc làm đó. Trách nhiệm không chỉ đơn thuần là một gánh nặng mà nó còn giúp chúng ta rất nhiều trong quá trình phát triển. Người sống có trách nhiệm sẽ được người khác tôn trọng và dễ dàng đạt được thành công.
Trách nhiệm có thể kể đến là trách nhiệm đối với bản thân, gia đình và xã hội. Đối với mỗi cá nhân, trách nhiệm là một điều thiết yếu cần phải có trong mỗi con người. Người sống có trách nhiệm sẽ luôn chủ động trong mọi việc, tự tin phát triển bản thân, dám làm những điều mình muốn và sẵn sàng đứng ra chịu trách nhiệm về những việc đã làm mà không đổ lỗi hay đùn đẩy cho bất kỳ ai. Người sống có trách nhiệm sẽ được mọi người yêu quý và sẽ được cấp trên quan tâm và trọng dụng.
2. Biểu hiện của người có trách nhiệm:
- Biết coi trọng thời gian
Đây là một trong những dấu hiệu cho thấy bạn là người trưởng thành, người sống có trách nhiệm. Đó là bạn biết cách quản lý thời gian – một khía cạnh quan trọng nhất của cuộc sống mà ai cũng phải biết.
Nếu bạn không biết coi trọng thời gian, có xu hướng lãng phí thời gian, dùng thời gian của mình để làm những việc vô bổ, thì bạn sẽ trở nên một con người thất bại. Bạn sẽ trở nên lười biếng, lề mề, hiệu quả công việc không cao.
-
Biết chịu trách nhiệm trong mọi việc, hiểu được trách nhiệm phải do nỗ lực mới có được
-
Lập kế hoạch cho mọi thứ
Những người có trách nhiệm sẽ không bao giờ làm việc một cách bốc đồng và không có kế hoạch cụ thể. Mà họ luôn cân nhắc mọi vấn đề và lập kế hoạch làm việc cụ thể. Họ hiểu được rằng chỉ cần mắc phải một sai lầm nhỏ thôi thì cũng có thể kéo theo vô vàn những rắc rối khác khó có thể sửa chữa lại được.
- Biết cách tập trung
Tập trung để có thể hoàn thành công việc tốt hơn, mang lại hiệu quả cao hơn. Người biết cách tập trung làm việc luôn mong muốn sự cầu toàn, không muốn bản thân mắc phải những sai lầm cho dù là nhỏ nhất để tránh ảnh hưởng đến những công việc liên quan.
- Không đổ lỗi và luôn tôn trọng sự cố gắng của người khác
Những người có tinh thần trách nhiệm sẽ không bao giờ đổ lỗi cho những người xung quanh. Bạn không chủ động đi làm sớm nên đừng đổ lỗi cho tắc đường; bạn bị điểm kém là do bạn lười học nên đừng đổ lỗi cho các thầy cô không biết dạy học,… Cuộc sống của bạn chắc chắn sẽ thay đổi tốt hơn nếu như bạn ngưng đổ lỗi cho người khác và sống có trách nhiệm hơn.
- Không than thở và không viện cớ
Than thở là một biểu hiện xấu của những người sống thiếu trách nhiệm. Bạn thường xuyên than thở về công việc, về sếp, về thời tiết,… than thở để đổ lỗi cho bất kỳ cái gì khác. Những người sống có trách nhiệm thay vì than thở, họ sẽ tự mình tìm ra giải pháp khắc phục.
- Thừa nhận sai trái
Người sống có trách nhiệm sẽ biết cách tận dụng triệt để sai lầm của mình để phát triển bản thân. Việc này không chỉ biến sai lầm của mình thành bài học kinh nghiệm đáng quý mà nó còn mang tính bước ngoặt giúp cho bạn không mắc phải những lỗi như vậy thêm một lần nào nữa. Một người sống có trách nhiệm sẽ không ngần ngại thừa nhận lỗi lầm của mình và coi đó là bài học đáng quý.
3. Cách để trở thành người sống trách nhiệm:
Thứ nhất, đối với bản thân
Trách nhiệm đối với bản thân được hiểu là phải cố gắng hết sức mình để đạt được những gì mà ta mong muốn. Và ta phải làm gì để giúp ích cho bản thân mình ở hiện tại và cả ở tương lai. Phải có niềm tin vào chính bản thân mình rằng chỉ cần cố gắng hết sức mình thì ta sẽ làm được. Khi bị điểm kém, ta không nên đổ lỗi rằng đề khó hay giáo viên dạy không hiểu mà ta phải nhận lấy trách nhiệm về mình. Vì bản thân mình không chú ý lắng nghe nên không hiểu những gì giáo viên giảng và không làm được bài. Từ đó, ta phải nỗ lực cố gắng hơn để đạt được kết quả tốt.
Thứ hai, đối với gia đình
Trách nhiệm đối với gia đình là mỗi học sinh, sinh viên, cá nhân phải cố gắng học tập thật tốt, phấn đấu trở thành con ngoan, trò giỏi, cháu ngoan Bác Hồ để làm vui lòng cha mẹ, ông bà. Ngoài ra, chúng ta còn có thể giúp đỡ, phụ giúp gia đình, không được la cà, rong chơi, không được phá làng phá xóm hay nói những lời ẽ thô tục khiến cho những người thân trong gia đình đau lòng.
Thứ ba, đối với xã hội
Trách nhiệm đối với xã hội là chúng ta phải cố gắng học tập thật tốt để sau này có thể giúp ích cho xã hội. Chỉ cần học tập và phấn đấu không phạm tội, trộm cướp, ma túy và các tệ nạn xã hội, chúng ta đã có thể giúp ích cho xã hội. Khi làm việc, chúng ta phải là người phục vụ cho nhân dân, không tham nhũng, hối lộ, chèn ép nhân dân. Đó chính là trách nhiệm của chúng ta đối với dân và với nước. Chỉ cần chúng ta làm thế, chắc chắn chúng ta sẽ được người dân phật lòng và không gây ra những câu nói nặng lời đối với người dân. Đó là trách nhiệm của mỗi cá nhân chúng ta và phải chịu trách nhiệm với cơ quan cấp trên.
4. Trách nhiệm pháp lý là gì?
Trách nhiệm pháp lý là hậu quả bất lợi do Nhà nước áp dụng đối với các cá nhân, tổ chức vi phạm pháp luật. Các cá nhân, tổ chức vi phạm pháp luật sẽ phải chịu những chế tài được quy định tại phần chế tài của quy phạm pháp luật.
5. Các loại trách nhiệm pháp lý:
Tùy theo tính chất và mức độ của hành vi vi phạm pháp luật mà các cá nhân, tổ chức vi phạm phải chịu những loại trách nhiệm pháp lý khác nhau như:
-
Trách nhiệm hình sự: Đối với các cá nhân, pháp nhân thương mại vi phạm pháp luật hình sự và bị coi là tội phạm theo quy định của luật hình sự.
-
Trách nhiệm dân sự: Đối với người vi phạm pháp luật dân sự nhằm bù đắp về tổn thất vật chất, tinh thần cho người bị hại.
-
Trách nhiệm hành chính: Đối với các cá nhân, tổ chức vi phạm hành chính. Trách nhiệm hành chính là trách nhiệm thi hành nghĩa vụ do pháp luật hành chính quy định và phát sinh do vi phạm nghĩa vụ đó.
-
Trách nhiệm kỷ luật: Đối với cán bộ, công chức, viên chức do vi phạm kỷ luật, vi phạm quy tắc hay nghĩa vụ trong hoạt động công vụ hoặc vi phạm pháp luật mà chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự.
6. So sánh các loại trách nhiệm pháp lý:
Thứ nhất, điểm giống nhau
Cả trách nhiệm hình sự, dân sự, hành chính và kỷ luật đều là hậu quả bất lợi do Nhà nước áp dụng đối với các cá nhân, tổ chức vi phạm pháp luật. Các cá nhân, tổ chức vi phạm pháp luật sẽ phải chịu những chế tài được quy định tại phần chế tài của quy phạm pháp luật.
Thứ hai, điểm khác nhau
| Tiêu chí | Trách nhiệm hình sự | Trách nhiệm dân sự | Trách nhiệm hành chính | Trách nhiệm kỷ luật |
|---|---|---|---|---|
| Khái niệm | Hậu quả pháp lý của việc phạm tội thể hiện ở chỗ người đã gây tội phải chịu trách nhiệm trước Nhà nước | Trách nhiệm pháp lý mang tính tài sản được áp dụng đối với người vi phạm pháp luật dân sự nhằm bù đắp về tổn thất vật chất, tinh thần cho người bị hại | Loại trách nhiệm pháp lý đặt ra đối với các cá nhân, tổ chức vi phạm hành chính | Trách nhiệm pháp lý áp dụng đối với cán bộ, công chức, viên chức do vi phạm kỷ luật, vi phạm quy tắc hay nghĩa vụ trong hoạt động công vụ hoặc vi phạm pháp luật mà chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự |
| Chủ thể áp dụng | Nhà nước | Nhà nước | Nhà nước | Thủ trưởng, cơ quan đơn vị, xí nghiệp |
| Chủ thể bị áp dụng | Cá nhân, pháp nhân, thương mại có hành vi vi phạm pháp luật hình sự | Người vi phạm pháp luật dân sự | Các cá nhân, tổ chức vi phạm hành chính | Cá nhân khi thực hiện hành vi vi phạm kỷ luật hoặc vi phạm pháp luật khác mà theo quy định phải chịu trách nhiệm kỷ luật |
| Mục đích | Trừng trị người, pháp nhân thương mại phạm tội mà còn giáo dục họ ý thức tuân theo pháp luật và các quy tắc của cuộc sống, ngăn ngừa họ phạm tội mới,… | Buộc người có hành vi vi phạm pháp luật vào nghĩa vụ bồi thường cho người bị tổn hại do hành vi đó gây ra nhằm khắc phục những tổn thất đã gây ra | Xử lý vi phạm hành chính, loại trừ những vi phạm pháp luật, ổn định trật tự quản lý trên các lĩnh vực quản lý hành chính nhà nước | Đảm bảo trật tự nội bộ của cơ quan, tổ chức |
| Các hình thức xử lý | – Phạt chính – Phạt bổ sung – Các biện pháp khắc phục |
– Bồi thường thiệt hại – Các biện pháp khắc phục |
– Cảnh cáo – Phạt tiền |
– Khiển trách – Cảnh cáo – Hạ bậc lương – Hạ ngạch lương – Cắt chức – Buộc thôi việc |
| Trình tự áp dụng | Được áp theo trình tự tư pháp | Được áp dụng theo trình tự tư pháp | Được áp dụng theo trình tự tư pháp | Được áp dụng theo quy định của pháp luật kỷ luật |
Trách nhiệm là một khía cạnh quan trọng trong cuộc sống của chúng ta. Để trở thành người sống có trách nhiệm, chúng ta cần hiểu và áp dụng các nguyên tắc và quy tắc liên quan. Chỉ khi ta sống có trách nhiệm, ta mới có thể đạt được thành công và trở nên tôn trọng trong xã hội.
