Vì sao dân cư Châu Âu đang già đi? Châu Âu còn có tên gọi khác là “lục địa già”. Tên gọi này không chỉ đề cập đến lịch sử phát triển lâu đời của châu lục mà còn ám chỉ về tình trạng dân số đang có xu hướng già đi.
Điều này ảnh hưởng đáng kể đến sự phát triển kinh tế, văn hóa và xã hội trong tương lai. Vậy, tại sao lại nói dân cư Châu Âu đang già đi và tác động của nó đến kinh tế xã hội là gì? Hãy cùng tìm hiểu những nguyên nhân chính tạo ra hiện tượng này.
Vì sao dân cư Châu Âu đang già đi? TOP 4 nguyên nhân chính
Tỷ lệ người trong độ tuổi lao động giảm
Theo thống kê hiện nay, tỷ lệ người trong độ tuổi lao động ở các nước Châu Âu đang giảm một cách nghiêm trọng. Số người già đến tuổi nghỉ hưu tăng lên mạnh mẽ, trong khi lực lượng lao động trẻ để bổ sung lại rất ít ỏi.
Dự tính cho đến năm 2050, tại một số nước Châu Âu, tỷ lệ người lao động và người nghỉ hưu sẽ bằng nhau. Điều này đồng nghĩa với việc chi phí trả lương hưu ngày càng tăng. Tình trạng này ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự tăng trưởng và phát triển kinh tế, xã hội.
Để giải quyết bài toán này, nhiều quốc gia đã đề xuất với Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) về chính sách nghỉ hưu trễ hơn. Mặc dù những người lao động lớn tuổi khi làm việc sẽ được trả lương cao hơn những người lao động ít tuổi, nhưng chính sách này ít nhất cũng giảm bớt gánh nặng lao động cho Châu Âu.
Tỷ lệ sinh thấp – Nguyên nhân vì sao dân cư Châu Âu đang già đi
Theo các chuyên gia dân số, để duy trì dân số, các quốc gia cần có tỷ lệ sinh con tự nhiên ít nhất là 2,1 con/1 người phụ nữ. Tuy nhiên, tỷ lệ này ở Châu Âu chỉ khoảng 1,59 con.
Tình trạng dân số tăng chậm có thể gây tác động không lường trước đến tình hình kinh tế. Các công ty đầu tư ít hơn cho tương lai, và người lao động lớn tuổi phải tiết kiệm khi về già. Điều này dẫn đến sự đình trệ tăng trưởng và giảm lãi suất.
Tỷ lệ sinh suy giảm sẽ tạo thay đổi cấu trúc dân số, với sự tăng trung bình tuổi và số người cao tuổi. Điều này đặt ra nhiều thách thức cho chính phủ và các nhà hoạch định chính sách, như chính sách lương hưu, chăm sóc sức khỏe, và nhiều vấn đề khác.
Tỷ lệ gia tăng dân số tự nhiên không tăng hoặc tăng âm
Theo một báo cáo xã hội học từ Hội Đồng Châu Âu (EC) vào năm 2003, toàn bộ lãnh thổ Châu Âu có khoảng 814 triệu người cư trú, trong đó 803,5 triệu người là người bản địa. Tuy nhiên, dân số EC chỉ tăng 0,08% so với năm 2002, là mức tăng thấp nhất so với các châu lục khác.
Nguyên nhân chính gây ra tình trạng này là do người dân Châu Âu có xu hướng không muốn kết hôn hoặc kết hôn mà không sinh con. Đồng thời, dịch vụ y tế hoàn hảo làm tăng tuổi thọ trung bình. Từ đó, cơ cấu dân số trở nên mất cân đối, tỷ lệ người cao tuổi tăng và sự già hóa dân số diễn ra mạnh mẽ.
Để cải thiện tỷ lệ dân số trong độ tuổi lao động, EC đã kêu gọi các quốc gia thành viên tăng cường giáo dục để mỗi công dân nhận thức vai trò của mình trong công tác dân số và thực hiện nghĩa vụ với tương lai đất nước và châu lục. Ngoài ra, một số quốc gia còn có chính sách khuyến khích sinh con mạnh mẽ, bao gồm cả trợ cấp cho sinh con và các phúc lợi khác, nhằm thúc đẩy quá trình trẻ hóa dân số.
Di cư ảnh hưởng tới dân số
Mặc dù tỷ lệ gia tăng dân số tự nhiên thấp, dân số Châu Âu vẫn tăng lên một cách đáng kể do vấn đề di cư. Các nước có nhu cầu lao động thiếu hụt đã tiếp nhận người di cư để đáp ứng nhu cầu sử dụng lao động.
Theo thống kê của Ủy ban Châu Âu vào năm 2018, có khoảng 22,3 triệu người cư trú tại EU là công dân ngoại quốc.
Trung bình độ tuổi của công dân EU vào năm 2018 là 44 tuổi, trong khi công dân ngoại quốc chỉ là 36 tuổi. Tuy nhiên, vấn đề di cư cũng gây ra một số căng thẳng chính trị và sự bất ổn cho các quốc gia.
Lý giải cho điều này là do một số nước EU tiếp nhận hàng nghìn người di cư để bổ sung lực lượng lao động, nhưng một số nước khác lại chứng kiến dòng người lao động chảy ra nước khác. Điều này dẫn đến sự giảm người trong độ tuổi lao động, tạo ra sự mất cân bằng kinh tế và xã hội.
Việc già hóa dân số đang là một trong những thách thức nghiêm trọng đối với Châu Âu. Hy vọng rằng trong tương lai, châu lục này sẽ có những chính sách phù hợp nhằm thúc đẩy quá trình trẻ hóa dân số hoặc thích ứng với hiện tượng này một cách hợp lý.
Đó là giải đáp của trungcapykhoa về lý do dân cư Châu Âu đang già đi. Hy vọng những thông tin mà chúng tôi mang lại đã giúp bạn hiểu rõ hơn về châu lục này. Đừng quên ghé thăm Văn Phòng Tuyển Sinh Y Dược Hà Nội mỗi ngày để cập nhật những thông tin thú vị nhất!
